اهمیت آموزش خلاقیت دیجیتال

پرورش مهارت‌های خلاقانه دیجیتال در جوانان

کودکان امروزی قبل از یادگیری نوشتن، لمس کردن صفحات آی پدها و تبلت ها را می‌آموزند. کودکان امروزی هم‌زمان با گذراندن دوران رشد خود، مشتاقانه به سمت فناوری‌های دیجیتال گرایش پیدا می کنند. درواقع می‌توان گفت در عصر جدید صفحات نمایش گوشی‌های هوشمند جزوی از بافت زندگی روزانه انسان ها به‌حساب می‌آیند اما برای بهره‌برداری کامل از فرصت‌های ارائه‌شده توسط این فناوری‌های جدید، باید اطمینان حاصل کنیم که محیط دیجیتالی فقط مکانی برای مصرف منفعلانه نیست بلکه بستری برای فعالیت‌های خلاقانه نیز می‌تواند باشد.

خلاقیت دیجیتال چیست؟

در معنای عام، خلاقیت دیجیتال به ایده ­­هایی گفته می­ شود که در رسانه ­های دیجیتال جهت افزایش اقبال عمومی و افزایش مخاطبین مورد استفاده قرار می گیرد. البته این اصطلاح را می توان اصطلاحی قدیمی دانست زیرا اکنون همه رسانه ها شکل دیجیتالی به خود گرفته اند. امروزه اصطلاح «خلاقیت دیجیتال» به مجموعه فعالیت­ های خلاقانه در بستر رسانه­ های دیجیتال گفته می شود که در ترکیب با فناوری­ های فرهنگی خروجی ­هایی مانند هنر دیجیتال، آموزش دیجیتال، تبلیغات و بازاریابی دیجیتال و… را به همراه دارد. امروزه خلاقیت جهانی سیری صعودی در تجارت جهانی را طی می کند. به عنوان مثال بر اساس گزارش منتشر شده در درگاه iab درآمد تبلیغات دیجیتال اینترنتی در سال 2018 برابر با 107/5بیلیون دلار بوده است که نشان دهنده رشد 19/8 درصدی نسبت به سال 2017 می باشد.

اهمیت خلاقیت دیجیتال در آموزش‌ و پرورش باید به‌ طور فزاینده‌ای موردتوجه قرار بگیرد.

مدت‌هاست که در سرتاسر جهان برنامه‌های زیادی برای تبدیل‌شدن مصرف‌کنندگان منفعل به مصرف‌کنندگان خلاق مورد توجه دولت‌ها و نهادهای فرهنگی قرارگرفته است. به‌عنوان‌مثال مجموعه فعالیت‌های NextGen در سال 2011 در کشور انگلستان، شکاف مهارت دیجیتالی قابل‌توجهی را در اقتصاد خلاق پیدا کرد که فعالان این حوزه را به‌طورجدی، ترغیب به پر کردن این خلأ نمود.

آموزش‌ و پرورش به‌ عنوان اولین مکان آموزشی، نقش بسیار مهمی را در زمینه پرورش خلاقیت‌ها و خلاقیت‌های دیجیتال می‌تواند ایفا کند. سیستم‌های آموزشی در کانادا، استرالیا و فنلاند، انگلیس و همچنین سازمان‌های بین‌المللی مانند OECD به‌طور فزاینده‌ای بر چگونگی جلب خلاقیت در چارچوب‌های یادگیری و ارزیابی متمرکز شده ­اند.

از نظر فرصت‌های موجود برای پیشرفت در مهارت‌های دیجیتال خلاق، بین مناطق جغرافیایی که باید موردتوجه قرار گیرند، اختلاف طبقاتی قابل‌توجهی بین دانش آموزان محروم و مرفه وجود دارد.
در مهارت‌های دیجیتال خلاق خاص، مانند انیمیشن، تولید فیلم، طراحی گرافیک و وب‌سایت و همچنین مهارت‌های اجتماعی و عاطفی مانند تاب‌آوری، ارتباطات و مهارت‌های بین فردی شکاف قابل‌توجهی وجود دارد؛ و این باور وجود دارد که هردوی این مهارت‌ها در آینده تقاضای بیشتری پیدا می‌کنند.
ظرفیت معلمان می‌تواند یک چالش واقعی باشد. مربیان آموزش‌ و پرورش ممکن است در توسعه مهارت‌های دیجیتال خلاق جوانان، از اعتمادبه‌نفس و تجربه کافی برخوردار نباشند، بنابراین دولت باید با در اختیار گذاشتن بودجه کافی، تمهیدات لازم جهت آموزش پیشرفته این افراد را فراهم آورد.
والدین و معلمان و همچنین جوانان غالباً از رابطه مهارت‌های دیجیتال خلاق و فرصت‌های شغلی در آینده آگاهی ندارند. برای خلاقیت دیجیتال و مهارت‌های دیجیتال خلاق،نیاز به یک زبان و تعریف مشترک داریم. درحالی‌که کارفرمایان غالباً مهارت‌های ویژه نرم‌افزاری را طلب می‌کنند، بحث و گفتگو با کارشناسان صنعت و محققان بازار کار نشان می‌دهد که توجه به پیشرفت فن‌آوری و نرم‌افزار با توجه به‌سرعت و تغییر سرعت ممکن است بهترین راه‌حل نباشد.

توصیه­ ها

1- آموزش خلاقیت از طریق یک سیستم همکاری همه‌جانبه در کشور

تأسیس یک شبکه ملی مشاغل خلاق و پیوند دادن مستقیم مدارس با شبکه، در جهت دریافت برنامه­ ها، نیازها و…

2- رفع موانع آموزش خلاق

دولت با همکاری نهادهای مردم‌نهاد و صاحبان سرمایه، باید درصدد رفع موانع مالی و اداری آموزش خلاق در سطح مؤسسات آموزشی برآید.

3- شناخت ارزش خلاقیت

مدارسی که در پرورش مهارت‌های خلاق دیجیتال موفق شناخته می‌شوند، باید در سطح ملی شناخته و مورد تشویق قرار بگیرند. همچنین باید برای دانش آموزان این مسئله توجیه شود که در برنامه‌های درسی، ایده‌های نوآورانه ارزش بیشتری نسبت به نمره‌های کسب‌شده در طول‌ترم دارد.

4- فن‌آوری‌های دیجیتال، خلاقیت و آموزش

سیستم آموزش‌ و پرورش باید از جوانان حمایت کند تا با فناوری دیجیتالی که اکنون بخش مهمی از زندگی روزمره آن‌هاست، به‌صورت خلاقانه و انتقادی آشنا شوند. برای دستیابی به این هدف:

– باید زمان کافی و هزینه لازم برای آموزش معلمان در زمینه سواد دیجیتال و خلاقیت دیجیتال فراهم شود

5- خلاقیت و هنر در مدارس

هنر و فرهنگ باید یک بخش اساسی در آموزش دانش­آموزان باشد. برای دستیابی به این هدف:

دولت باید یک برنامه ملی برای آموزش فرهنگی ایجاد کند که به همه کودکان امکان دسترسی به فرصت‌های فرهنگی در مدرسه را در کنار برنامه‌های جدید آموزشی مانند موسیقی و ورزش تضمین کند.

فعالیت ها و گزارش های حاصل از پایگاه های فرهنگی تجاری در سرتاسر جهان نشان می دهد که دهه آینده، دهه پیشروی صنایع خلاق در تمامی حوزه ­های مربوط خواهد بود. لذا توجه به این حوزه به علت ارتباط گسترده ­ای که با آموزش و پرورش دارد می­ تواند زمینه را برای بروز و ظهور پیشرفت­ ها و استعدادهای زیادی فراهم نماید. لزوم تشکیل کارگروه های تخصصی در زمینه مهارت های دیجیتال و خلاقیت دیجیتالی از جمله مواردی است که باید در دستور کار متصدیان امور قرار بگیرد.