1. تشدید رقابت تسلیحاتی در حوزه هوش مصنوعی
غول‌های فناوری سرمایه‌های عظیمی را به زیرساخت‌های هوش مصنوعی اختصاص داده‌اند. تنها در سال 2025، تخمین زده می‌شود که مایکروسافت، آمازون، متا و آلفابت بیش از 300 میلیارد دلار در هوش مصنوعی و محاسبات مرتبط هزینه کرده‌اند، که نشان‌دهنده جایگاه مرکزی هوش مصنوعی در استراتژی‌های آن‌هاست. فایننشال تایمز اما با سرمایه‌گذاری عظیم، خطراتی نیز وجود دارد: برخی تحلیلگران از «حباب هوش مصنوعی» هشدار می‌دهند و به ظرفیت بیش‌ازحد در مراکز داده و گمانه‌زنی‌هایی که از بازده کوتاه‌مدت پیشی می‌گیرند، اشاره می‌کنند. وال استریت ژورنال بریتانیا در تلاش است تا پیشتاز شود: انویدیا قصد دارد بیش از 120,000 واحد پردازش گرافیکی (GPU) را در این کشور مستقر کند که بخشی از سرمایه‌گذاری 11 میلیارد پوندی برای ساخت زیرساخت‌های هوش مصنوعی در مقیاس بزرگ است. آی‌تی پرو
2. ادغام و خریدهای استراتژیک در فین‌تک
در سپتامبر 2025، موجی از ادغام‌ها و خریدهای برجسته در حوزه فین‌تک مشاهده شده است: بازیگرانی مانند PNC، Zopa، Ecobank، Visma و دیگران در حال انجام معاملات هستند. فین‌تک فیوچرز این معاملات نشان‌دهنده بلوغ بازار است که در آن مقیاس، دسترسی و خدمات مالی یکپارچه به‌عنوان عوامل رقابتی متمایزکننده ظاهر شده‌اند.
3. نوآوری در رسانه، محتوا و زیرساخت‌ها
در نمایشگاه IBC2025 در آمستردام، بخش فناوری رسانه بر اتوماسیون هوش مصنوعی، جریان‌های کاری مبتنی بر ابر و پروتکل اینترنت (IP)، و استانداردهای جدید (مانند IPMX / MXL) برای قابلیت همکاری متمرکز بود. تی‌وی تک با افزایش تقاضای مخاطبان برای محتوای بلادرنگ، چندپلتفرمی و شخصی‌سازی‌شده، نوآوری‌های فناوری در زمینه استریمینگ، تحویل محتوا، فشرده‌سازی و ابزارهای محتوای مبتنی بر هوش مصنوعی در حال شتاب گرفتن است.
4. محیط‌زیست، پایداری و فناوری مسئولانه
جوایز پایداری TechRadar 2025 به شرکت‌هایی که بر بهره‌وری انرژی، طراحی چرخه‌ای، بازیافت و منابع اخلاقی تمرکز دارند، تقدیر کرد — نشانه‌ای از این‌که «فناوری سبز» اکنون یک ضرورت است، نه یک گزینه. تک‌رادار با این حال، ردپای کربنی فناوری، ضایعات الکترونیکی و شفافیت زنجیره تأمین همچنان چالش‌های جدی هستند، به‌ویژه با افزایش تقاضای محاسباتی.
5. مقررات، ژئوپلیتیک و پویایی قدرت
مقررات در حال جبران عقب‌ماندگی هستند: قانون داده اتحادیه اروپا اجرایی شده و حقوق داده، انصاف در دستگاه‌های متصل و کنترل بیشتر کاربران بر داده‌های دیجیتال خود را ترویج می‌دهد. شبکه اخبار نوآوری در صحنه جهانی، بحث‌ها بر سر این است که چه کسی قوانین هوش مصنوعی را تعیین می‌کند، چه کسی زیرساخت‌های محاسباتی را کنترل می‌کند و چگونه می‌توان نوآوری را با نظارت متعادل کرد. مقالات دانشگاهی استدلال می‌کنند که «حاکمیت سیلیکونی» در حال ظهور است — دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ فناوری برای کنترل در عرصه دیجیتال رقابت می‌کنند. arXiv+1 ایالات متحده نیز در حال بازنگری استراتژی‌های رهبری فناوری خود است: یک مقاله هشدار می‌دهد که کاهش بودجه تحقیقات پایه و چالش‌های جذب استعدادها می‌تواند به تسلط آمریکا آسیب برساند. arXiv
6. فناوری‌های نوظهور فراتر از هوش مصنوعی
بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد، فناوری‌های کلیدی که در سال 2025 باید به آن‌ها توجه کرد شامل مواد پیشرفته، باتری‌های نسل بعدی، فناوری‌های کوانتومی، بیوتکنولوژی و غیره است که همگی با هوش مصنوعی همگرا می‌شوند تا قابلیت‌های جدیدی ایجاد کنند. مجمع جهانی اقتصاد گزارش‌های بن و کپجمینی نشان می‌دهند که سیستم‌های هوش مصنوعی عامل (یعنی سیستم‌های خودمختاری که می‌توانند استدلال کنند و اقدام کنند) به یک مرز استراتژیک تبدیل شده‌اند. بن+1 همچنین، پیشرفت‌هایی در زمینه‌هایی مانند سیستم‌های کارآمدتر جذب CO₂، سیستم‌های انرژی هیبریدی و فناوری‌های پایدار به‌صورت آرام در حال پیشرفت هستند. تک اکسپلور
🧭 چالش‌ها و موارد قابل توجه
- سرمایه‌گذاری بیش‌ازحد و بازده: با ساخت زیرساخت‌های هوش مصنوعی توسط شرکت‌ها، خطر ساخت بیش از ظرفیت جذب بازار وجود دارد.
- تأخیر در مقررات: قوانین اغلب از نوآوری عقب می‌مانند. تضمین شفافیت، انصاف، حریم خصوصی و ایمنی در هوش مصنوعی در مرزهای مختلف پیچیده است.
- تمرکز فناوری: وقتی زیرساخت‌ها، محاسبات و پلتفرم‌ها توسط تعداد کمی کنترل شوند، رقابت و نوآوری در معرض خطر قرار می‌گیرند.
- تنش پایداری: تقاضای انرژی هوش مصنوعی بسیار زیاد است. متعادل کردن رشد با تعهدات سبز ضروری است.
- تجزیه ژئوپلیتیکی: مناطق مختلف که استانداردهای متفاوتی (مانند ایالات متحده، اتحادیه اروپا، چین) را پیش می‌برند، ممکن است اکوسیستم‌های فناوری قابل همکاری را پیچیده کنند.